Mọi người thường hay hỏi nhau: Nên mua gì/bán gì?
– Cổ phiếu này sắp tăng? Mua!
– Bạn bè rủ về tỉnh chung nhau làm mảnh đất nền? Góp 1 ít thử!
– Vàng 11x triệu? FOMO luôn! Nhanh ko sẽ tăng tiếp không mua được nữa!
Nhưng thật ra, việc đầu tiên cần làm là phải hiểu chính mình – xác định hồ sơ rủi ro là bước ĐẦU TIÊN và QUAN TRỌNG NHẤT trước khi bước chân vào bất kỳ kênh đầu tư nào.
Mình phải hiểu rõ bản thân có thể chịu được bao nhiêu rủi ro và mình cảm thấy thế nào khi đối mặt với nó? Không có câu trả lời chung cho tất cả mọi người. Mỗi người có một hồ sơ rủi ro khác nhau, nên cách đầu tư cũng hoàn toàn khác nhau.
Khả năng chịu đựng rủi ro:→ Là khả năng tài chính để chịu đựng tổn thất mà không ảnh hưởng nghiêm trọng đến các mục tiêu tài chính quan trọng. Đây là yếu tố khách quan, liên quan đến sức khỏe tài chính chứ không phải cảm xúc.
Khả năng chịu đựng rủi ro cao nếu bạn có:– Tuổi tác, tất nhiên là tuổi càng trẻ thì khả năng chịu đựng hơn khi càng gần về nghỉ hưu rồi.
– Thu nhập ổn định, tăng trưởng tốt, đa dạng nguồn thu.
– Có tiềm lực tài chính tốt, hoặc có backup của gia đình, có khi còn nhận được nhiều thừa kế khoản lớn khoản nhỏ sau này 
– Tổng tài sản đủ lớn để đa dạng hóa & chịu lỗ ngắn hạn. Khi rủi ro xảy ra, bạn có đủ năng lực tài chính để chịu lỗ không?
– Có bảo hiểm cho cả gia đình, có quỹ dự phòng tốt → vững vàng hơn khi thị trường biến động.
Khẩu vị rủi ro:→ Là phản ánh cách nhìn nhận, cảm nhận và phản ứng với sự bất định và khả năng thua lỗ.
Khẩu vị Thấp: Rất thận trọng (Risk-Averse)– Tâm lý: Sợ mất tiền hơn là mong kiếm tiền.
– Hành vi: Ưu tiên bảo toàn vốn, thích đầu tư vào tài sản an toàn như tiết kiệm, trái phiếu chính phủ.
– Đặc điểm: Ngại thị trường biến động. Dễ rút vốn khi có dấu hiệu thua lỗ.
Khẩu vị Trung bình (Risk-Neutral)– Tâm lý: Chấp nhận rủi ro nếu lợi nhuận kỳ vọng đủ hấp dẫn.
– Hành vi: Có thể đầu tư cổ phiếu, bất động sản, nhưng thường phân bổ có tính toán.
– Đặc điểm: Có nền tảng kiến thức nhất định. Biết cân bằng rủi ro – lợi nhuận.
Khẩu vị Cao: Ưa thích rủi ro (Risk-Seeking)– Tâm lý: Sẵn sàng mạo hiểm để đổi lấy lợi nhuận cao.
– Hành vi: Thích đầu tư vào thị trường có biến động lớn như crypto, cổ phiếu đầu cơ, startup.
– Đặc điểm: Dễ bị cảm xúc chi phối nếu không có kỷ luật và nền tảng vững chắc.
Hồ sơ rủi ro là khi kết hợp được của cả 2 thứ này!
Vậy trước khi đầu tư, hãy đầu tư vào việc hiểu bản thân mình trước đã. Khi bạn biết mình “chịu được đến đâu” và “thích rủi ro đến mức nào”, bạn sẽ dễ dàng chọn được sản phẩm, phân bổ tài sản và chiến lược đầu tư phù hợp hơn rất nhiều.
